Innowacje w wentylacji pożarowej - rozmowa z Mateuszem Wierzbowskim
Jak wygląda praca działu R&D w branży, gdzie bezpieczeństwo i innowacja muszą iść w parze? W rozmowie z Mateuszem Wierzbowskim, Kierownikiem ds. Badań i Rozwoju w pionie Wentylacji Pożarowej, odkrywamy kulisy tworzenia rozwiązań, które decydują o skuteczności systemów wentylacji pożarowej - od pierwszego pomysłu, przez rygorystyczne testy, aż po certyfikaty otwierające drogę na rynki międzynarodowe.
Jakie są kluczowe cele działu badań i rozwoju w pionie wentylacji pożarowej Mercor?
MW: Naszą rolą jest ciągły rozwój produktów i utrzymywanie pozycji rynkowego lidera poprzez wyprzedzanie konkurencji. Robimy to dwutorowo: po pierwsze, rozwijamy nowe rozwiązania i uniezależniamy się produkcyjnie, a po drugie, ulepszamy istniejące wyroby o konkretne cechy, których oczekuje rynek.
Przykładowo, dążymy do uzyskania mniejszych niż normowe odległości montażowych między klapami. Pracujemy też nad rozwojem różnych technologii montażu urządzeń (tzw. „suchy” , z materiałami izolacyjnymi i „mokry” - na zaprawie).
Wychodzimy również naprzeciw niestandardowym zastosowaniom. Jeżeli widzimy w tym realny potencjał biznesowy, badamy nasze produkty w nietypowych przegrodach.
Jaką rolę pełni dział badań i rozwoju w strukturze organizacyjnej Mercor i jak wpływa na rozwój firmy? W jaki sposób współpracujecie z innymi działami?
MW: Badania i rozwój to inwestycja w przyszłość i konkurencyjność. Dzięki naszej pracy, dział techniczno-handlowy może oferować rozwiązania, które realnie wygrywają przetargi.
Dużą część procesu naszego działu stanowią: przygotowanie dokumentacji oraz testy z akredytowanymi laboratoriami. Operacyjnie działamy w krótkich codziennych odprawach i cyklicznych przeglądach z przełożonymi. Współpracujemy z produkcją, działem handlowym oraz gdy jest to potrzebne, z komórką automatyki (np. przy testach wentylatorów).
Jaką dokumentację musi posiadać produkt, by spełniać wymogi rynkowe?
MW: Podstawą są badania według właściwych norm; w zależności od wyrobu - normy z serii EN 1366-2 dla klap odcinających, EN 1366‑10 dla klap oddymiających czy też EN 12101-3 dla wentylatorów.
Badania wykonujemy w akredytowanych laboratoriach, zwykle dla największych i najmniejszych wymiarów oraz w układach o najbardziej wymagających obciążeniach. Z raportów badawczych powstaje klasyfikacja, która „spina” wszystkie dopuszczalne konfiguracje i stanowi podstawę do wydania certyfikatu przez jednostkę certyfikującą.
Do sprzedaży wymagane są też DTR oraz Deklaracja Właściwości Użytkowych (DoP). Dodatkowe, wewnętrzne deklaracje producenta mogą wspierać proces techniczny, ale nie zastępują dokumentów z jednostek zewnętrznych. W przypadku niektórych elementów (np. siłowników) wykonujemy również próby trwałości (np. 10 000 cykli) dla rozszerzeń asortymentu w certyfikacie.
Czym jest innowacja w branży przeciwpożarowej?
MW: To praktyczne ulepszenia, które realnie ułatwiają projektowanie, montaż i eksploatację systemów. Po pierwsze, inteligentna automatyka i możliwość dopasowania sterowania do specyfiki obiektu. Po drugie, gotowość do weryfikacji „nietypowych” zastosowań i konstrukcji ścian czy stropów, jeżeli takie rozwiązanie niesie korzyść dla klienta i rynku.
Wreszcie, innowacja to także odwaga, aby szybko i skutecznie identyfikować nisze, których „ nikt jeszcze nie przebadał ” i dzięki temu rozszerzyć obszary zastosowań wyrobów.
Jakie są przewagi konkurencyjne produktów Mercor pod względem innowacji?
MW: Przewagą jest szybkość reagowania na indywidualne potrzeby klienta, zarówno w projektowaniu cech oferowanych rozwiązań, jak i w gotowości do badań w niestandardowych zastosowaniach.
Do tego dochodzi pragmatyka procesu: zazwyczaj testujemy nasze wyroby na najwyższych ciśnieniach, by później mieć szeroką klasę zastosowań. Planujemy serie badań dla różnych orientacji osi i zabudów, aby ograniczyć czas i koszty. Stawiamy też na własną produkcję i niezależność komponentową, co skraca łańcuch dostaw i ułatwia wdrażanie zmian zaakceptowanych w dokumentacji.
Jak wygląda proces powstawania innowacji w produktach Mercor? Jakie wyzwania napotykacie przy wdrożeniach?
MW: Inspiracje czerpiemy z zapotrzebowania rynku. Zespół handlowy sygnalizuje potrzeby, a my przekładamy je na wymagania projektowe i plan badań (CAPEX).
Pomysły przekuwamy w projekty i przygotowujemy pierwsze prototypy. Potem przychodzi czas na testy wewnętrzne. Sprawdzamy, czy koncepcja działa, zanim wyślemy produkt do akredytowanego laboratorium. Tam odbywają się badania ogniowe i wytrzymałościowe, które kończą się raportami. Na ich podstawie powstaje klasyfikacja, a następnie certyfikat. Dopiero wtedy możemy przekazać produkt do produkcji wraz z pełną dokumentacją.
Największe wyzwania? Zdecydowanie terminy w laboratoriach. Na wolny „slot” czeka się zwykle dwa, trzy miesiące. Do tego dochodzi presja budżetu i konieczność pilnowania, żeby każdy element - od śruby po uszczelkę - był zgodny z tym, co zapisaliśmy w klasyfikacji. Nawet drobna zmiana dostawcy może oznaczać konieczność ponownego badania.
Jakie trendy w obszarze wentylacji pożarowej można zaobserwować na najbliższe lata? Jakie innowacje mogą zrewolucjonizować sektor?
MW: Widzimy kilka kierunków. Jednym z nich jest rosnący udział lekkich, prefabrykowanych przegród (np. ścian panelowych), co wymusza dodatkowe badania np. kompatybilności klap w takich układach.
Coraz większe znaczenie ma personalizacja i automatyka, czyli elastyczne scenariusze sterowania dostosowane do obiektu.
Rynek sygnalizuje także zapotrzebowanie na mniejsze gabaryty urządzeń (np. dolne zakresy wymiarowe dla klap) oraz na rozszerzone klasy odporności (np. rozwiązania 4‑godzinne w stropach). Dodatkowo, zmiany w otoczeniu prawnym (np. perspektywa UKCA), wymagają przemyślanej dokumentacji, by szybko przejść ścieżkę formalną bez dublowania badań.
