Żeby nie było dymu – jak projektować instalację oddymiania grawitacyjnego?

Jak projektować, żeby „nie było dymu”, zarówno przy odbiorze, jak i podczas potencjalnego pożaru, a także o wskazówkach, skąd czerpać wiedzę, opowiada Ewa Karczewska, Koordynator Działu Projektowego w Pionie Oddymiania.

Projektanci przystępujący do zaprojektowania instalacji oddymiania grawitacyjnego nie mają łatwego zadania. Z jednej strony istnieją normy i standardy, ale z drugiej, właściwe podejście do tego zagadnienia wymaga sporej wiedzy praktycznej oraz doświadczenia. Dział projektowy MERCOR dedykowany oddymianiu grawitacyjnemu, służy pomocą, radą i wsparciem.

Jak poruszać się po regulacjach prawnych w zakresie projektowania ochrony przeciwpożarowej budynków ogólnie, a także wytycznych w zakresie oddymiania grawitacyjnego budynków? Gdzie szukać informacji na temat standardów technicznych?

Ewa Karczewska, Koordynator Działu Projektowego w Pionie Oddymiania w firmie MERCOR S.A.: W zakresie ochrony przeciwpożarowej, jako projektanci, mamy do dyspozycji wiele dokumentów i opracowań. Pierwszym podstawowym źródłem informacji są tzw. warunki techniczne, ustawy oraz normy branżowe. Większość informacji z tego zakresu zawarta jest w wytycznych, bądź specjalistycznych,  branżowych poradnikach. Niestety, aby zaprojektować poprawnie instalację oddymiania grawitacyjnego, często oprócz samych norm, potrzeba jest wiedzy praktycznej, która nie jest dostępna „na wyciągnięcie ręki”. Trzeba wówczas szukać dedykowanych poradników.

Na przykład opublikowanego w tym roku „Poradnika dobrych praktyk w projektowaniu systemów oddymiania grawitacyjnego obiektów budowlanych”, którego jesteś współautorem?

Ewa Karczewska: Dokładnie tak. Publikacja powstała właśnie po to, by dostarczyć skondensowanej wiedzy praktycznej odnośnie trudnego zagadnienia, jakim jest oddymianie grawitacyjne budynków.

Polecam bardzo „Poradnik dobrych praktyk w projektowaniu systemów oddymiania grawitacyjnego obiektów budowlanych”, w którym zawarliśmy wiele praktycznych wskazówek. Warto pamiętać także o szkoleniach z zakresu projektowania i doboru produktów, podczas których można poszerzyć wiedzę w oparciu o doświadczenie osób na co dzień zajmujących się branżą przeciwpożarową. Jest to też doskonała okazja do poznania nowości produktowych oraz technologicznych.

Poza tym, szukając dokładnych standardów, podstawowym dokumentem zawierającym przepisy i uregulowania prawne dotyczące ochrony przeciwpożarowej jest Ustawa z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej. Drugim co do rangi dokumentem jest Prawo budowlane. Wymagania dotyczące obiektów budowlanych zostały również zawarte w Załączniku I do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z 9 marca 2011 oraz Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12.04.2022 w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2002 r. nr 17, poz. 690 z późn. zm.).

Co powinien zawierać prawidłowo wykonany projekt systemu oddymiania budynku?

Ewa Karczewska: Samo pojęcie wykonania projektu jest bardzo obszernym zagadnieniem. Do najważniejszych rzeczy należy zaliczyć przede wszystkim: czytelne rysunki z lokalizacją urządzeń, schematy instalacji, dokładny opis systemu oddymiania zawierający informacje techniczne, standardy i normy projektowe, na których opierają się obliczenia i oczywiście same obliczenia, które mają na celu wykazanie poprawność dobranego rozwiązania. Należy pamiętać, że każdy projekt powinien zostać uzgodniony  przez rzeczoznawcę ds. ppoż.

Projekt techniczny powinien podać standard techniczny, na podstawie którego zostaną określone parametry oddymiania. Dla przykładu podaję kilka z nich:

- PN-B-02877-4:2021 Ochrona przeciwpożarowa budynków. Instalacje grawitacyjne do odprowadzania dymu i ciepła. Zasady projektowania.

- PN-B-02877-4:2001/Az1:2006 Ochrona przeciwpożarowa budynków. Instalacje grawitacyjne do odprowadzania dymu i ciepła. Zasady projektowania (poprawka).

- NFPA 204. Standard for Smoke and Heat Venting. Systemy oddymiania i usuwania ciepła.

- DIN 18232-2 Utrzymywanie stref wolnych od zadymienia – Część 2: Urządzenia oddymiające (klapy dymowe), wymiarowanie, wymagania i montaż. Edycja 2002 (uzupełnienie z 2009).

- VDI 3564 Empfehlungen fur Brandschutzin Hochregalanlagen Recommendations for fire protection in high-bay warehouses. Edycja 2002 r. (Zalecenia w zakresie ochrony przed dymem magazynów wysokiego składowania).